“Có một nghề bụi phấn bám đầy tay
Người ta gọi là nghề trong sạch nhất
Có một nghề không trồng cây vào đất
Lại nở cho đời những đóa hoa thơm.”
Nghề giáo – nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, là hành trình lặng thầm của biết bao con người mang trái tim ấm áp và trí tuệ tận tụy, gắn bó cả đời với sự nghiệp trồng người. Ở mỗi mái trường, luôn có những tấm gương nhà giáo không chỉ giỏi chuyên môn mà còn giàu lòng yêu thương, dám hy sinh thầm lặng để chắp cánh cho những học trò đặc biệt. Một trong những tấm gương như thế chính là cô giáo Hà Thị Hải Yến, giáo viên chủ nhiệm lớp 1A6, Trường Tiểu học Giang Biên, quận Long Biên, thành phố Hà Nội – người đã kiên trì đồng hành, nâng đỡ em Nguyễn Đức Phúc, một học sinh hòa nhập có nhiều hành vi đặc biệt, trên hành trình đến với con chữ.
Khi bước vào năm học 2024–2025, lớp 1A6, Trường Tiểu học Giang Biên đón nhận một học sinh đặc biệt – em Phúc, học sinh hòa nhập với những biểu hiện chưa từng gặp ở các em lớp 1 bình thường. Em không tập trung học, không ngồi yên một chỗ trong lớp, thường xuyên tự ý đi lại, thậm chí đứng giữa lớp vỗ tay, cười nói một cách vô thức. Nhiều tiết học bị gián đoạn vì những hành vi bất thường như vậy. Không chỉ khó khăn về hành vi, em còn gặp vấn đề nghiêm trọng trong kỹ năng tự phục vụ: đi vệ sinh không đúng lúc, quên kiểm soát bản thân, nhiều lần làm ướt quần áo ở lớp học.
Trước hoàn cảnh đó, nếu là một người khác, có thể sẽ cảm thấy e dè, áp lực. Nhưng cô giáo Hà Thị Hải Yến bằng tình yêu thương và tinh thần trách nhiệm của một người giáo viên tận tâm, cô đã đón nhận Phúc như một phần không thể thiếu của lớp học, coi việc đồng hành cùng em là nhiệm vụ và cũng là cơ hội để gieo những hạt giống yêu thương.
Ngay từ đầu năm học, cô Yến đã chủ động tìm hiểu hồ sơ, liên hệ với gia đình em để nắm bắt rõ hơn về tình trạng của em. Cô không đi theo lối mòn dạy học truyền thống mà dành thời gian xây dựng một kế hoạch giáo dục cá nhân cho Phúc – đơn giản, dễ hiểu, kiên trì và linh hoạt. Cô biết rằng, đối với một học sinh hòa nhập như Phúc, điều quan trọng không phải là đạt điểm cao hay theo kịp chương trình, mà là mỗi ngày có một thay đổi nhỏ, mỗi tuần có một tiến bộ mới.
Trong lớp học, cô Yến sắp xếp cho Phúc ngồi gần bàn giáo viên để tiện quan sát và hỗ trợ. Cô thiết kế những góc học tập linh hoạt – nơi em có thể đứng lên vận động nhẹ khi mất tập trung mà không ảnh hưởng đến bạn khác. Với những hành vi như vỗ tay, cười lớn giữa lớp, cô không trách mắng hay nặng lời, mà dùng ánh mắt dịu dàng, ngôn ngữ cơ thể nhẹ nhàng để dẫn dắt em quay trở lại nề nếp. Cô thấu hiểu rằng, điều em cần nhất không phải là sự trừng phạt, mà là sự cảm thông và dẫn dắt đúng cách.
Hằng ngày, cô đều dành thời gian riêng để trò chuyện, nắm bắt tâm trạng của em. Khi các bạn ra chơi, có khi cô ở lại trong lớp để cùng Phúc tập đọc, tập vẽ, hoặc hướng dẫn em những kỹ năng cơ bản như đi vệ sinh đúng chỗ, biết xin phép khi cần ra ngoài. Cô không chỉ là người cô mà còn là người bạn đồng hành, người mẹ thứ hai trong suốt cả năm học của em.
Một trong những khó khăn lớn nhất là việc Phúc thường xuyên làm ướt quần áo vì chưa biết kiểm soát nhu cầu cá nhân. Không ngần ngại, không chê bai, cô Yến luôn chuẩn bị sẵn khăn lau, nước rửa tay và cả gói giấy thơm. Mỗi lần như vậy, cô lại ân cần giúp em thay đồ, lau khô người, giữ vệ sinh cho lớp và động viên em nhẹ nhàng. Dưới đôi tay của cô, hành vi của em không bị coi là “vấn đề” mà là thử thách để được yêu thương và dạy dỗ.
Không dừng lại ở việc quản lý cá nhân, cô còn kiên trì giáo dục tập thể lớp biết yêu thương và hỗ trợ bạn hòa nhập. Trong các giờ sinh hoạt, cô kể cho học sinh nghe về sự khác biệt, về lòng bao dung, về cách giúp đỡ những người bạn chưa may mắn như Phúc. Nhờ đó, các em trong lớp dần không còn xa lánh mà đã biết nhường chỗ, nắm tay dẫn bạn về chỗ, nhắc nhở bạn khi cần. Cả lớp trở thành một mái nhà nhỏ – nơi không ai bị bỏ lại phía sau.
Song song với việc dạy dỗ trên lớp, cô Hà Thị Hải Yến luôn giữ mối liên hệ chặt chẽ với gia đình em Phúc. Cô thường xuyên gọi điện, gửi ảnh, báo cáo tiến độ của em từng tuần, từng tháng. Những lúc gia đình mệt mỏi hay lo lắng, cô lại là người động viên, khích lệ, giúp phụ huynh tin rằng em vẫn đang tiến bộ, rằng con đường này không ai phải đi một mình.
Thành quả lớn nhất không phải là điểm số, mà là những chuyển biến nhỏ nhưng bền bỉ của em Phúc: em đã có thể ngồi học gần hết một tiết, biết giơ tay phát biểu khi muốn nói, biết xin phép khi ra ngoài, và đặc biệt là không còn để xảy ra tình trạng mất kiểm soát vệ sinh như trước. Đối với một học sinh hòa nhập, đó là cả một bước nhảy vọt – là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của sự kiên trì và lòng nhân ái.
Cô Yến từng nói: “Không có đứa trẻ nào không thể dạy dỗ. Chỉ có những trái tim chưa đủ kiên nhẫn để chờ các em lớn lên đúng cách.” Và chính cô là người đã chứng minh cho điều đó bằng cả tấm lòng và hành động cụ thể mỗi ngày.
Câu chuyện về cô giáo Hà Thị Hải Yến và học sinh Nguyễn Đức Phúc không phải là câu chuyện cổ tích, mà là câu chuyện đời thường – đời thường nhưng đầy cảm động. Đó là minh chứng sống động cho tinh thần “tất cả vì học sinh thân yêu”, là biểu hiện chân thực của lý tưởng nghề giáo trong thời đại mới: không chỉ dạy chữ, mà còn dạy người bằng trái tim và sự tử tế. Tấm gương của cô Yến nhắc chúng ta nhớ rằng: giáo dục không phải là cuộc chạy đua thành tích, mà là hành trình gieo niềm tin vào những mầm non còn yếu ớt. Chính những người thầy, người cô như cô Yến đã âm thầm, lặng lẽ thắp sáng ngọn lửa hy vọng cho những em học sinh đặc biệt – những đốm sáng cần được chăm chút, ủ ấm để rồi một ngày nào đó, sẽ tự mình tỏa sáng.
Xin được trân trọng và ngợi ca những người giáo viên như cô Hà Thị Hải Yến – những người đang ngày đêm góp phần làm đẹp thêm bức tranh nhân văn của nền giáo dục nước nhà.